[Tư vấn] Giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa

Cập nhập: 9/26/2022 3:11:27 PM - Công ty luật Dragon

Mua bán hàng hóa là nhu cầu cần thiết trong cuộc sống mỗi người. Để đảm bảo cho các giao dịch trên, hợp đồng mua bán hàng hóa với các điều khoản pháp luật được ra đời. Tuy nhiên, khi quyền lợi của các bên tại hợp đồng bị ảnh hưởng khiến phát sinh những tranh chấp trong quá trình thực hiện hợp đồng. Vậy phải làm sao?

1. Tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa là gì?

Tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa là sự bất đồng về quyền và nghĩa vụ giữa các bên tham gia trong hợp đồng. Các tranh chấp này có thể xuất phát từ việc thực hiện hoặc không thực hiện đầy đủ quyền và nghĩa vụ được thỏa thuận trong hợp đồng. Ngoài ra, cũng có thể xảy ra tranh chấp về nội dung của hợp đồng, giải thích từ ngữ trong hợp đồng, quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng, thực hiện hợp đồng, sửa đổi, bổ sung hoặc chấm dứt hợp đồng.

Dưới đây là các đặc điểm của tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa:

- Có sự vi phạm hợp đồng mua bán hàng hóa.

- Có thiệt hại về tài sản của bên bị vi phạm.

- Có quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm hợp đồng và thiệt hại vật chất xảy ra.

- Có lỗi của bên vi phạm.

Ở Việt Nam, việc hòa giải tranh chấp hợp đồng được coi trọng. Các bên phải tự thương lượng, hòa giải với nhau khi phát sinh tranh chấp. Khi thương lượng, hòa giải bất thành, mới đưa ra tòa án hoặc trọng tài giải quyết. Ngay tại tòa án, các bên vẫn có thể tiếp tục hòa giải với nhau.

>>> Xem thêm: Giải quyết tranh chấp hợp đồng đặt cọc

2. Nguyên nhân xảy ra tranh chấp trong hợp đồng mua bán hàng hóa

Dưới đây là viết lại về nguyên nhân xảy ra tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa từ vai trò một luật sư:

Nguyên nhân chủ quan dẫn đến tranh chấp hợp đồng

Trong các trường hợp tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa, nguyên nhân chủ quan thường bao gồm:

- Sự chủ quan trong việc thiết lập hợp đồng mua bán hàng hóa của các bên.

- Ý chí chủ quan của các chủ thể trong hợp đồng, chẳng hạn như việc không thực hiện các điều khoản trong hợp đồng dẫn đến bên bị vi phạm phải đưa ra kiện tụng tại tòa án để bảo vệ quyền lợi.

- Đối với các tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế, ngoài những nguyên nhân trên, các bên còn có thể gặp khó khăn về năng lực kinh doanh trong quan hệ thương mại quốc tế, cũng như thiếu hiểu biết về pháp luật và tập quán thương mại quốc tế.

Nguyên nhân khách quan dẫn đến tranh chấp hợp đồng

Các nguyên nhân khách quan thường được đề cập trong tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa bao gồm:

- Sự biến động của các yếu tố như giá cả, tỷ giá, cung cầu của mỗi quốc gia là khác nhau ở từng giai đoạn, ảnh hưởng rất lớn đến lợi ích của các bên và có thể dẫn đến nguy cơ xảy ra tranh chấp.

- Các sự kiện bất khả kháng xảy ra ngẫu nhiên trong thực tế sau khi hai bên đã ký kết hợp đồng mà không thuộc trường hợp đồng miễn trách nhiệm.

- Đối với các tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế, các bên có thể gặp phải các vấn đề trong việc thi hành luật pháp của hai quốc gia khác nhau, cũng như tập quán thương mại quốc tế. Hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế liên quan đến ít nhất hai hệ thống pháp luật khác nhau, do đó các bên cần phải tìm hiểu kỹ lưỡng để tránh phát sinh tranh chấp sau này. Ngoài ra, sự thay đổi chính sách và pháp luật có thể ảnh hưởng đến các quan hệ thương mại quốc tế và dẫn đến việc phát sinh tranh chấp giữa các bên.

3. Cách thức giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hoá

Theo quy định của Luật thương mại 2005, thì khi có tranh chấp, các bên có thể giải quyết bằng một trong những cách thức như thương lượng, hòa giải bởi một bên thứ ba làm trung gian hòa giải hay bằng Trọng tài thương mại hoặc Tòa án.

Các hướng giải quyết khi xảy ra tranh chấp hợp đồng hàng hoá.

Với phương pháp thương lượng, các bên sẽ tự thương lượng với nhau và cùng chọn ra phương án tốt nhất. Và chính vì dựa trên thỏa thuận nên sẽ không có sự can thiệp pháp lý nên việc tuân thủ kết quả thương lượng cũng sẽ do ý chí của các bên. Do đó, rủi ro có thể xảy ra là rất cao.

Giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hoá bằng hoà giải là phương pháp giải quyết tranh chấp thông qua đàm phán và thương lượng giữa các bên để đạt được một thỏa thuận chấp nhận được cho cả hai bên.

Phương pháp này được khuyến khích sử dụng trước khi đưa vụ việc lên tòa án để giảm thiểu thời gian, chi phí và các tác động tiêu cực tới mối quan hệ giữa các bên tranh chấp.

Tuy nhiên, việc sử dụng phương pháp giải quyết tranh chấp bằng hoà giải cần được thực hiện một cách hợp pháp và có hiệu lực pháp lý. 

Giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hoá bằng trọng tài thương mại là phương thức giải quyết tranh chấp do các bên thỏa thuận và được tiến hành theo quy định của Luật Trọng tài thương mại 2010.

Theo đó, việc giải quyết các tranh chấp thương mại bằng trọng tài phải tuân theo nguyên tắc chung thẩm hay nguyên tắc xét xử một lần và trọng tài viên tôn trọng thoả thuận của các bên nếu thỏa thuận đó không trái với đạo đức xã hội.

Tuy nhiên, nếu các bên không thỏa thuận giải quyết tranh chấp bằng trọng tài thương mại thì có thể sử dụng phương thức giải quyết tranh chấp tại tòa án.

Giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hoá bằng tòa án là một phương thức giải quyết tranh chấp thương mại tại cơ quan xét xử nhân danh quyền lực nhà nước được thực hiện theo một trình tự, thủ tục nghiêm ngặt, chặt chẽ. Các phán quyết của tòa án được đảm bảo thi hành bằng sức mạnh cưỡng chế của nhà nước.

Thẩm quyền giải quyết khi có tranh chấp, nếu có yếu tố nước ngoài thì Tòa án hoặc trọng tài thương mại sẽ có thẩm quyền giải quyết. Lúc này, Tòa án sẽ xem xét có sự tồn tại của các hiệp định tương trợ của các bên hay không để xác định lựa chọn tòa án nước nào có thẩm quyền giải quyết.

Trên đây là một vài quy định pháp luật liên quan đến việc giải quyết các tranh chấp phát sinh tại các hợp đồng mua bán hàng hóa và các vấn đề có liên quan như thẩm quyền hay hướng giải quyết cụ thể khi có tranh chấp.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

1. Tại sao tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hoá xảy ra và làm thế nào để giải quyết nó?

Tranh chấp trong hợp đồng mua bán hàng hóa có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, ví dụ như sự thiếu hiểu biết về sản phẩm, các quy định trong hợp đồng không được thỏa thuận rõ ràng hoặc có hiểu nhầm trong quá trình thực hiện hợp đồng. Để giải quyết tranh chấp, các bên liên quan nên thực hiện đàm phán và tìm ra giải pháp phù hợp cho cả hai bên. Nếu không thể giải quyết bằng đàm phán, các bên có thể đưa tranh chấp ra trình diện pháp luật để giải quyết.

2. Làm thế nào để tránh tranh chấp trong hợp đồng mua bán hàng hóa?

Để tránh tranh chấp trong hợp đồng mua bán hàng hóa, các bên nên thỏa thuận rõ ràng về sản phẩm, giá cả, thời gian giao hàng và các điều kiện khác trong hợp đồng. Nếu có bất kỳ thay đổi nào trong quá trình thực hiện hợp đồng, các bên nên thông báo cho nhau và thống nhất các điều khoản mới. Ngoài ra, các bên cần tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật liên quan đến hợp đồng mua bán hàng hóa.

 

Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề trên, hãy liên hệ với Luật Dragon để được tư vấn cụ thể tại: