Need Help? 1900 599 979

Luật sư tư vấn

Fun facts
Phân biệt cấu thành tội phạm hình thức và cấu thành tội phạm vật chất

Phân biệt cấu thành tội phạm hình thức và cấu thành tội phạm vật chất

Cập nhập: 24/8/2021 | 3:39:26 PM - CÔNG TY LUẬT DRAGON

Cấu thành tội phạm là tổng hợp những dấu hiệu chung có tính đăng trưng cho loại tội phạm được quy định cụ thể trong luật hình sự. Dựa vào đặc điểm cấu trúc của các dấu hiệu thuộc mặt khách quan có thể chia cấu thành tội phạm thành cấu thành tội phạm hình thức và cấu thành tội phạm vật chất. Vậy giữa chúng có sự khác nhau như thế nào? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu qua bài viết dưới đây!

1. Phân biệt cấu thành tội phạm hình thức và cấu thành tội phạm vật chất

Dựa vào đặc điểm cấu trúc mà người ta chia thành cấu thành tội phạm hình thức và cấu thành tội phạm vật chất. Nhiều người vẫn chưa hiểu rõ hai loại cấu thành tội phạm này dẫn đến áp dụng sai trong quá trình xác định dấu hiệu phạm tội. Vậy cấu thành tội phạm hình thức và cấu thành tội phạm vật chất khác nhau như thế nào?

1.1  Cấu thành tội phạm hình thức

Cấu thành tội phạm hình thức là cấu thành tội phạm mà có các dấu hiệu phạm tội bắt buộc thuộc mặt khách quan của tội phạm và hành vi nguy hiểm cho xã hội. Tội phạm cấu thành hình thức có giai đoạn phạm tội chưa đạt.

phan-biet-cau-thanh-toi-pham-hinh-thuc-va-cau-thanh-toi-pham-vat-chat-1

Hành vi gây nguy hiểm cho xã hội là hành vi gây thiệt hại cho xã hội hoặc hành vi tạo khả năng gây ra các thiệt hại xã hội, đã được luật hình sự bảo vệ và được thể hiện dưới dạng hành động hoặc không hành động.

Ví dụ: Tội bắt cóc chiếm đoạt tài sản được coi là hành vi cấu thành tội phạm hình thức. Có nghĩa là, người phạm tội chỉ cần thực hiện hành vi về mặt khách quan như: bắt cóc con tin, đe dọa chiếm đoạt tài sản là đủ để cấu thành tội phạm mà không cần hậu quả xảy ra.

Tội phạm cấu thành tội phạm hình thức được coi là hoàn thành kể từ thời điểm thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội, đã được mô tả trong điều luật phần các tội phạm của bộ Luật Hình sự.

1.2  Cấu thành tội phạm vật chất

Cấu thành tội phạm vật chất là cấu thành tội phạm mà có các dấu hiệu phạm tội bắt buộc thuộc mặt khách quan của tội phạm là hành vi khách quan và hậu quả thiệt hại do hành vi này gây ra. Để xác định được hậu quả thiệt hại do hành vi gây ra cần phải chứng minh giữa hành vi khách quan và hậu quả thiệt hại có mối quan hệ nhân quả với nhau.

phan-biet-cau-thanh-toi-pham-hinh-thuc-va-cau-thanh-toi-pham-vat-chat-2

Do đó, trong các tài liệu thu thập dấu hiệu phạm tội luôn có đầy đủ 3 dấu hiệu sau:

+ Hành vi phạm tội

+ Hậu quả do hành vi gây ra

+ Mối quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả do hành vi đó gây ra

Hiểu một cách đơn giản, cấu thành tội phạm vật chất đòi hỏi phải có hậu quả xảy ra và hậu quả này xuất phát từ chính hành vi vi phạm.

Ví dụ: Tội giết người cướp tài sản thì người phạm tội đã thực hiện hành vi giết người và cướp tài sản, hậu quả để lại là người bị hại chết, tài sản mất. Mối quan hệ nhân quả trong trường hợp này đó là cái chết của người bị hại và tài sản bị mất là do hành vi giết người cướp tài sản của người phạm tội.

Tội phạm có cấu thành tội phạm vật chất được coi là hoàn thành kể từ thời điểm có xảy ra thiệt hại.

2. Việc xác định cấu thành tội phạm có ý nghĩa gì?

Xác định cấu thành tội phạm là bước quan trọng trong quá trình truy cứu trách nhiệm hình sự. Đó là cơ sở để định tội danh cho người phạm tội, xác định khung hình phạt, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho công dân.

2.1  Cơ sở pháp lý của trách nhiệm hình sự

Một người chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự khi họ đã thực hiện hành vi được quy định trong Bộ Luật hình sự. Nếu hành vi đó có đầy đủ các dấu hiệu để xác định cấu thành tội phạm thì có nghĩa hành vi phạm tội đó được quy định trong luật hình sự và người thực hiện hành vi này phải chịu trách nhiệm hình sự trước pháp luật.

Vì vậy, xác định cấu thành tội phạm được xem là cơ sở pháp lý của trách nhiệm hình sự, là điều kiện cần và đủ của trách nhiệm hình sự.

2.2  Cơ sở pháp lý định tội danh

Định tội danh là việc xác định hành vi đã thực hiện phạm tội cụ thể trong luật hình sự. Muốn định tội danh chính xác, ngời áp dụng luật hình sự phải căn cứ vào các yếu tố cấu thành tội phạm đã được quy định.

Phân biệt cấu thành tội phạm hình thức và tội phạm vật chất

Thực chất, việc xác định tội danh là quá trình xác định hành vi thỏa mãn các dấu hiệu cấu thành tội phạm trong Luật Hình sự. Do đó, cấu thành tội phạm là căn cứ pháp lý để xác định tội danh. Chỉ có thể căn cứ vào cấu thành tội phạm đã được quy định thì mới có thể định tội danh của người phạm tội.

2.3  Cơ sở pháp lý để xác định khung hình phạt

Xác định khung hình phạt là xác định hành vi phạm tội đã thỏa mãn cấu thành tội phạm có thuộc khung hình phạt tăng nặng hoặc giảm nhẹ hay không và thuộc chính xác khung hình phạt nào. Trong trường hợp này, việc cấu thành tội phạm tăng nặng hay giảm nhẹ sẽ là cơ sở pháp lý để xác định khung hình phạt.

Nếu các tình tiết phạm tội phù hợp với khung hình phạt tăng nặng hoặc giảm nhẹ thì áp dụng khung hình phạt có dấu hiệu định khung hình phạt đó. Trong trường hợp không có tình tiết nào phù hợp với dấu hiệu định khung hình phạt thì áp dụng khung hình phạt cơ bản.

Trên đây chúng tôi đã cùng bạn đi giải đáp cấu thành tội phạm hình thức là gì và sự khác nhau giữa cấu thành tội phạm hình thức với cấu thành tội phạm vật chất.

>>> Nếu đang gặp các vấn đề về pháp lý, hãy tìm ngay đến các Văn phòng luật sư uy tín tại Hà Nội để được trợ giúp từ các luật sư uy tín ở mọi lĩnh vực.

Mọi thắc mắc xin vui lòng liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và giải đáp nhanh chóng tại:

Công ty Luật Dragon – Hotline: 1900.599.979

Email: dragonlawfirm@gmail.com

Facebook: https://www.facebook.com/vanphongluatsudragon

Văn phòng Luật sư tại Hà Nội: Phòng 14.6, Tầng 14, Tòa nhà Vimeco, đường Phạm Hùng, Q. Cầu Giấy, Hà Nội.

Văn phòng Luật sư tại Long Biên: số 24 ngõ 29 Phố Trạm, Long Biên, Hà Nội.

Văn Phòng Luật Sư tại Hải Phòng: Số 102, lô 14 đường Lê Hồng Phong, quận Hải An, TP Hải Phòng.

Cảm ơn bạn đọc đã quan tâm theo dõi! 

Bài viết cùng chuyên mục

Tuyên truyền pháp luật, trợ giúp pháp lý thông qua việc tổ chức “Phiên tòa giả định” về tội phạm liên quan đến an ninh mạng

Tuyên truyền pháp luật, trợ giúp pháp lý thông qua việc tổ chức “Phiên tòa giả định” về tội phạm liên quan đến an ninh mạng

Việc đóng góp và tham gia của Luật sư Nguyễn Minh Long và các đồng nghiệp thuộc Công ty luật Dragon là nhiệm vụ cũng như trách nhiệm nghề nghiệp khi tham gia cùng đồng nghiệp của các văn phòng luật sư tại Trường THCS Phương Liệt, phường Phương Liệt, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội diễn ra tốt đẹp và thành công.

Rửa tiền là gì? Các hình thức rửa tiền phổ biến

Rửa tiền là gì? Các hình thức rửa tiền phổ biến

Hành vi phạm tội rửa tiền được dư luận nhắc đến nhiều trong thời gian gần đây - xuất hiện đặc biệt nhiều trong các vụ án trốn thuế, tham nhũng,... Vậy rửa tiền là gì, các thủ đoạn “làm sạch tiền bẩn” hiện nay? Khung pháp lý cho tội phạm rửa tiền ra sao? Cùng Luật Dragon tìm hiểu ngay sau đây!

Tự vệ chính đáng: Khái niệm và phân biệt với vượt quá PVCĐ

Tự vệ chính đáng: Khái niệm và phân biệt với vượt quá PVCĐ

“Chào Luật sư, nhà tôi hôm trước xảy ra việc trộm lẻn vào nhà, cái chú ấy vừa thấy vợ con tôi hô hoán nên hoảng sợ chạy ra ngoài cổng bị ô tô đâm chết. Mọi người bảo tôi như vậy là tự vệ chính đáng nên không sao cả. Luật sư cho tôi hỏi tự vệ chính đáng là gì và trong trường hợp này vợ con tôi có phải chịu trách nhiệm gì không? Cảm ơn Luật sư” - anh Lâm

Hành vi mua bán hoá đơn là gì? Bị phạt như thế nào?

Hành vi mua bán hoá đơn là gì? Bị phạt như thế nào?

Mua bán hóa đơn là hành vi vi phạm pháp luật nhằm che giấu tình trạng thu chi của doanh nghiệp/tổ chức, gây sai lệch trong thu thuế dẫn dến thiệt hại cho ngân sách nhà nước. Cả người bán và người mua hóa đơn đều có thể bị xử lý hành chính, hình sự hoặc dân sự tùy theo mức độ nghiêm trọng của hành vi.

[ĐẦY ĐỦ] Lợi dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản là gì?

[ĐẦY ĐỦ] Lợi dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản là gì?

Lợi dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản là một hành vi phạm pháp ngày càng phổ biến trong xã hội hiện đại ngày nay. Đây là hành vi sử dụng sự tin tưởng, quan hệ để thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản của người khác. Hành vi này không chỉ gây thiệt hại về kinh tế mà còn ảnh hưởng đến uy tín, danh dự và lòng tin của người bị hại.

Quản chế là gì? Tội phạm áp dụng hình thức phạt quản chế

Quản chế là gì? Tội phạm áp dụng hình thức phạt quản chế

“Em chào Luật sư, anh trai em còn tháng nữa là ra tù nhưng em nghe nói là anh em sẽ cần một thời gian quản chế tại địa phương nữa. Vậy luật sư cho em hỏi, cụ thể phạt quản chế là gì? Hình thức quản chế ra sao và thời gian bao lâu ạ? Em cảm ơn Luật sư nhiều” - Nam (Hưng Yên).

Án treo là gì? Hưởng án treo có được đi làm không?

Án treo là gì? Hưởng án treo có được đi làm không?

“Em chào Luật sư, người thân của em có gây Tai nạn giao thông nhưng hậu quả gây ra không nặng và được mọi người nói rằng dưới 3 năm thì hưởng án treo, không đi tù đâu mà sợ. Vậy luật sư cho em hỏi cụ thể Án treo là gì? Án treo có được ở nhà và đi làm bình thường được không ạ? Em cảm ơn Luật sư nhiều!” - Sơn (Hà Nam)

Đánh bạc trực tuyến bị xử lý như thế nào?

Đánh bạc trực tuyến bị xử lý như thế nào?

Ngày nay, khi công nghệ số ngày càng phát tiển, đặc biệt là các mạng xã hội ngày càng mở rộng. Bên cạnh những lợi ích cho việc giao lưu, trao đổi thì cũng là cơ hội để hình thành những chiêu thức phạm tội tinh vi hơn. Việc người dân sử dụng mạng xã hội để thực hiện hành vi đánh bạc, cá cược trên các trang không được cấp phép hoạt động là vi phạm pháp luật, có thể bị xử lý hành chính hoặc xử lý hình sự nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm

[GIẢI ĐÁP] Dưới 14 tuổi có phải chịu trách nhiệm hình sự

[GIẢI ĐÁP] Dưới 14 tuổi có phải chịu trách nhiệm hình sự

“Chào luật sư, con tôi năm nay học lớp 7 đánh bạn phải đi cấp cứu và người nhà bạn con doạ kiện con tôi. Hàng xóm tôi bảo là dưới 14 tuổi thì không phải đi tù đâu nhưng tôi lo quá. Luật sư cho tôi hỏi, với độ tuổi con tôi phải chịu trách nhiệm hình sự không ạ? Cảm ơn Luật sư.” - Anh H (Ninh Bình).

Phân biệt vụ án dân sự và hình sự [CHI TIẾT]

Phân biệt vụ án dân sự và hình sự [CHI TIẾT]

Vụ án là một trường hợp xảy ra tranh chấp hoặc vi phạm pháp luật giữa các bên liên quan, cần được giải quyết bởi cơ quan có thẩm quyền. Tùy thuộc vào tính chất, mức độ và hậu quả của vụ án, có thể phân biệt thành hai loại chính là vụ án dân sự và hình sự.

[CHI TIẾT] Quy trình 7 bước xét xử vụ án hình sự

[CHI TIẾT] Quy trình 7 bước xét xử vụ án hình sự

“Chào Luật sư, con tôi đánh bạn gây thương tích và đang bị tạm giam chờ ngày xét xử. Luật sư cho tôi hỏi, quy trình xét xử vụ án hình sự sẽ ra sao để tôi có thể tham khảo trước được không ạ?” - Chị Thơm (Hải Dương)

[Đầy đủ] Quy trình 3 bước khởi tố vụ án hình sự

[Đầy đủ] Quy trình 3 bước khởi tố vụ án hình sự

Khởi tố vụ án hình sự là một trong những hoạt động quan trọng của cơ quan điều tra, nhằm xác định có hay không có căn cứ để khởi tố vụ án, xác định bị can và thực hiện các biện pháp ngăn chặn, đảm bảo “đúng người đúng tội” cho việc điều tra.

Năng lực trách nhiệm hình sự là gì? Quy định năng lực trách nhiệm hình sự

Năng lực trách nhiệm hình sự là gì? Quy định năng lực trách nhiệm hình sự

Năng lực trách nhiệm hình sự là một yếu tố quan trọng để Toà án xác định một người có phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình hay không khi sự việc nghiêm trọng xảy ra. Trong bài viết này, Luật Dragon sẽ giúp bạn biết được khái niệm, ví dụ về năng lực trách nhiệm hình sự là gì và những quy định pháp luật liên quan đến vấn đề này.

Bị hại có Đơn xin miễn trách nhiệm hình sự trong vụ án Cố ý gây thương tích

Bị hại có Đơn xin miễn trách nhiệm hình sự trong vụ án Cố ý gây thương tích

Trong vụ án cố ý gây thương tích, các bên có quyền tự thỏa thuận với nhau về bồi thường thiệt hại, với trách nhiệm hình sự thì bị hại có quyền xin miễn trách nhiệm hình sự. Luật sư chuyên hình sự sẽ tư vấn các quy định pháp luật liên quan tới việc bị hai có Đơn xin miễn trách nhiệm hình sự trong vụ án cố ý gây thương tích.

Luật sư tư vấn pháp luật hình sự liên quan đến Cựu điều tra viên Hoàng Văn Hưng kháng cáo kêu oan trong vụ án chuyến bay giải cứu

Luật sư tư vấn pháp luật hình sự liên quan đến Cựu điều tra viên Hoàng Văn Hưng kháng cáo kêu oan trong vụ án chuyến bay giải cứu

Để làm rõ các thủ tục liên quan đến kháng cáo, quyền của các bị cáo theo pháp luật hình sự quy định, Là luật sư chuyên tranh tụng, bào chữa cho các khách hàng liên quan đến vụ án hình sự. Thạc sĩ Luật sư Bùi Thị Mai giúp các bạn đọc hiểu rõ thêm về tố tụng cũng như bộ luật hình sự, để bảo vệ quyền và lợi ích cho các bị cáo theo trình tự các cấp xét xử.

Vụ việc dân sự và vụ án dân sự là gì? Phân biệt như thế nào?

Vụ việc dân sự và vụ án dân sự là gì? Phân biệt như thế nào?

Vụ việc dân sự là một khái niệm quen thuộc trong lĩnh vực pháp luật, giúp phân định hoặc công nhận một sự kiện pháp lý để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, cơ quan hoặc tổ chức có liên quan. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ nghĩa và cách phân biệt với các khái niệm liên quan như việc dân sự và vụ án dân sự. 

[GIẢI ĐÁP] Luật sư tham gia tố tụng vụ án hình sự khi nào?

[GIẢI ĐÁP] Luật sư tham gia tố tụng vụ án hình sự khi nào?

Luật sư cần phải tham gia trực tiếp vào vụ án hình sự để đảm bảo bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho thân chủ của mình. Bất kể Luật sư tham gia tố tụng ở giai đoạn nào và với tư cách nào, điều này đều có tầm quan trọng để bảo vệ công lý và đảm bảo các hoạt động tố tụng được tiến hành khách quan, đúng pháp luật.

phone phone phone