Need Help? 1900 599 979

Câu hỏi thường gặp

Fun facts
Văn bản dưới luật là gì? Ví dụ về văn bản dưới luật

Văn bản dưới luật là gì? Ví dụ về văn bản dưới luật

Cập nhập: 7/11/2023 | 10:04:50 AM - CÔNG TY LUẬT DRAGON

Văn bản dưới luật - một văn bản quan trọng có tác dụng để cơ quan Nhà nước có thẩm quyền giải thích, cụ thể hoá chi tiết và thực hiện những điều mà văn bản luật đưa ra. Vậy, cụ thể văn bản luật là gì, có những loại văn bản nào? Văn bản luật và dưới luật có gì khác nhau?

Trong bài viết này, Luật Dragon sẽ giải đáp A-Z những thắc mắc trên qua bài viết dưới đây.

1. Văn bản dưới luật là gì?

Văn bản dưới luật là những văn bản do các cơ quan nhà nước ở trung ương hoặc địa phương có thẩm quyền ban hành, có hiệu lực pháp lý, quy định các hành vi, quyền và nghĩa vụ của các đối tượng pháp lý trong một lĩnh vực cụ thể nhằm cụ thể hoá và thi hành các quy định của Hiến pháp, văn bản luật . Văn bản dưới luật không được trái với Hiến pháp và văn bản luật. Một số loại văn bản dưới luật có thể kể đến là: Pháp lệnh, Nghị định, Nghị quyết, Thông tư,… 

Ví dụ: Nghị định số 25/2020/NĐ-CP ngày 28/02/2020 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu tư.

2. Phân loại các loại văn bản dưới luật

Có nhiều cách phân loại các loại văn bản dưới luật, tùy theo tiêu chí khác nhau. Một số cách phân loại phổ biến như sau:

Pháp lệnh:

Pháp lệnh là một loại văn bản quy phạm pháp luật được ban hành bởi Uỷ ban thường vụ Quốc hội để quy định các vấn đề được Quốc hội giao. Pháp lệnh được thông qua sau khi Uỷ ban thường vụ Quốc hội tán thành và có hiệu lực sau khi Chủ tịch nước ký lệnh công bố.

Pháp lệnh có đầy đủ các đặc điểm của một văn bản quy phạm pháp luật, và nó được ban hành bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Pháp lệnh mang tính bắt buộc và thể hiện ý chí của chủ thể ban hành.

Nghị quyết:

Nghị quyết là một loại văn bản quy phạm pháp luật được ban hành bởi nhiều cơ quan nhà nước khác nhau với nhiều mục đích và nội dung khác nhau. Nghị quyết phải tuân theo các trình tự và thủ tục được quy định trong các luật và văn bản quy phạm pháp luật. Về nội dung, nghị quyết có thể quy định về việc phân chia ngân sách, giải thích Hiến pháp, Luật, Pháp lệnh, hướng dẫn hoạt động của các cơ quan nhà nước và nhiều vấn đề khác.

Sắc lệnh:

Sắc lệnh là một loại mệnh lệnh do người đứng đầu nhà nước ban hành, để quy định những vấn đề quan trọng và cấp thiết trong các tình huống đặc biệt. Hiện nay, sắc lệnh không được quy định trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, tuy nhiên, "Lệnh" của Chủ tịch nước theo khoản 4 điều 4 Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015 có tác dụng tương đương như Sắc lệnh.

Nghị định:

Nghị định là văn bản quy phạm pháp luật được Chính phủ ban hành để chi tiết hóa các điều khoản trong các loại văn bản khác như Luật, Nghị quyết, Pháp lệnh, Nghị quyết của Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Lệnh, Quyết định của Chủ tịch nước,.... Nghị định có tính bắt buộc và phải tuân theo các quy định luật về trình tự và thủ tục.

Quyết định:

Quyết định là văn bản thường được sử dụng để thiết lập và thực hiện các biện pháp, quy định cụ thể, nhằm thực hiện chính sách và chủ trương của Đảng và Nhà nước. Đây là các tài liệu quy định những nguyên tắc, quyền lợi, và trách nhiệm của các bên liên quan trong việc thực hiện các nhiệm vụ và mục tiêu cụ thể.

Có nhiều loại quyết định, bao gồm Quyết định của Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Tổng kiểm toán nhà nước, Quyết định của Uỷ ban nhân dân các cấp, và nhiều loại khác.

Thông tư:

Thông tư là văn bản quy phạm pháp luật được ban hành bởi Bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang Bộ để giải thích, hướng dẫn cụ thể và chi tiết các quy định trong các loại văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên bao gồm: Luật, Nghị quyết của Quốc hội, Pháp lệnh, Nghị quyết của Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Lệnh, Quyết định,...

3. So sánh văn bản luật và văn bản dưới luật

Văn bản luật và văn bản dưới luật là hai khái niệm có liên quan nhưng cũng có sự khác biệt rõ ràng. Dưới đây là một số điểm so sánh giữa hai loại văn bản này:

Đặc điểm

Văn bản luật

Văn bản dưới luật

Thẩm quyền ban hành

Quốc hội - cơ quan quyền lực cao nhất của nhà nước ban hành theo quy trình, thủ tục và hình thức được pháp luật quy định (bao gồm Hiến pháp, Luật và Bộ luật)

Các cơ quan nhà nước ban hành theo quy trình, thủ tục và hình thức được pháp luật quy định, bao gồm pháp lệnh, nghị định, nghị quyết, lệnh, quyết định, thông tư

Hiệu lực pháp lý

Có hiệu lực pháp lý cao nhất, có tính bắt buộc.

Có hiệu lực pháp lý thấp hơn so với văn bản luật, thường tập trung vào việc thi hành và hướng dẫn chi tiết cách thực hiện các quy định trong văn bản luật

Mục đích chính

Thiết lập các quy tắc và nguyên tắc cơ bản của hệ thống pháp luật

Hướng dẫn cách thực hiện các quy định trong văn bản luật và giải quyết công việc hàng ngày

Tính chung cụ thể

Tập trung vào quy tắc cơ bản và nguyên tắc

Cụ thể và chi tiết, thường cập nhật thường xuyên

Hình thức ban hành

Hiến pháp, Bộ luật, luật.

Pháp lệnh, Nghị định, Nghị quyết, Thông tư,… 

Vậy là qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về văn bản dưới luật là gì, các loại và sự khác biệt giữa văn bản luật & văn bản dưới luật. Hy vọng với những kiến thức mà chúng tôi chia sẻ, bạn đã hiểu rõ hơn về hệ thống văn bản pháp luật Việt Nam và giúp bạn thuận tiện hơn trong quá trình học hỏi, tìm hiểu pháp luật của mình.

>>> Xem thêm: TOP 10 Luật sư giỏi tại Hà Nội

Bài viết cùng chuyên mục

Trợ cấp thôi việc là gì? Cách tính trợ cấp thôi việc chính xác

Trợ cấp thôi việc là gì? Cách tính trợ cấp thôi việc chính xác

Trợ cấp thôi việc là khoản tiền bắt buộc doanh nghiệp phải trả khi người người lao động nghỉ việc đủ điều kiện tại Bộ luật Lao động 2019. Trong bài viết này, Luật Dragon sẽ giúp bạn giải đáp A-Z về cách tính trợ cấp thôi việc và chia sẻ những điều kiện để người lao động nhận được khoản tiền này theo quy định pháp luật.

Giấy xác nhận dân sự là gì? Xin ở đâu?

Giấy xác nhận dân sự là gì? Xin ở đâu?

Bạn đang cần xin giấy xác nhận dân sự để làm hồ sơ xin việc, xuất khẩu lao động, kết nạp Đảng,...? Bạn không biết giấy xác nhận dân sự là gì, xin ở đâu và cần những thủ tục gì? Trong bài viết này, Luật Dragon sẽ giải đáp cho bạn những thắc mắc trên một cách chi tiết nhất.

Phương thức biểu đạt là gì? Phân loại các phương thức biểu đạt

Phương thức biểu đạt là gì? Phân loại các phương thức biểu đạt

Khi đọc một bài viết, bạn có thể phân biệt được tác giả đang sử dụng các phương thức biểu đạt nào không? Bạn có biết cách sử dụng các phương thức biểu đạt một cách hiệu quả khi viết một loại văn bản nào đó? Nếu bạn chưa rõ, hãy cùng Luật Dragon tìm hiểu qua bài viết này nhé.

Cấm vận quốc tế là gì? Tại sao Mỹ có thể cấm vận các nước khác?

Cấm vận quốc tế là gì? Tại sao Mỹ có thể cấm vận các nước khác?

Cấm vận là một công cụ chính trị, sử dụng biện pháp kinh tế gây sức ép đến các quốc gia yếu hơn để nhằm mục đích trừng phạt, trả đũa hoặc gây sức ép thay đổi chính sách của quốc gia bị cấm vận. Vậy cụ thể cấm vận là gì? Tại sao Mỹ có thể cấm vận bất cứ nước nào mà quốc gia này muốn? Cùng Luật Dragon tìm hiểu ngay sau đây.

Chuyển đổi số quốc gia là gì? Mục tiêu của chuyển đổi số quốc gia

Chuyển đổi số quốc gia là gì? Mục tiêu của chuyển đổi số quốc gia

Chuyển đổi số Quốc gia không chỉ là một xu hướng mà còn là bước tiến quan trọng mà các quốc gia phải nắm bắt được để phát triển trong thời đại công nghệ. Tại Việt Nam, chuyển đổi số đang được diễn ra mạnh mẽ trong mọi khía cạnh cuộc sống, không chỉ Chính phủ điện tử mà còn số hoá cả nền kinh tế, dịch vụ xã hội. Vậy chuyển đổi số quốc gia là gì? Mục tiêu của Việt Nam trong chuyển đổi số quốc gia ra sao?

Hút bóng cười có bị cấm tại Việt Nam không?

Hút bóng cười có bị cấm tại Việt Nam không?

Bóng cười hiện tại là một loại sản phẩm giải trí phổ biến của giới trẻ lại các bar, club giúp người sử dụng cảm thấy vui vẻ, hưng phấn. Tuy nhiên, đây là loại chất gây nghiện và có tác động ảnh hưởng tới cơ thể một cách “tàn khốc”. Vậy bóng cười là gì? Bóng cười có bị cấm ở không? Hút bóng cười có gây nghiện không? Hãy Luật Dragon cùng tìm hiểu A-Z trong bài viết này.

Biển thủ là gì? Phân biệt biển thủ và tham ô

Biển thủ là gì? Phân biệt biển thủ và tham ô

Biển thủ là một hành vi phạm tội trong lĩnh vực tài chính, liên quan đến việc chiếm đoạt hoặc sử dụng trái phép tài sản của tổ chức/người khác mà mình có trách nhiệm quản lý. Biển thủ có thể xảy ra trong nhiều hoàn cảnh khác nhau, nhưng thường gặp nhất là biển thủ công quỹ và biển thủ tài sản công ty. Vậy cụ thể, biển thủ là gì? Cùng Luật Dragon tìm hiểu chi tiết trong bài viết sau!

Giấy phép phòng cháy chữa cháy (PCCC) là gì?

Giấy phép phòng cháy chữa cháy (PCCC) là gì?

“Chào Luật sư, tôi đang dự định xây toà nhà để cho công ty thuê làm văn phòng và nghe nói cần phải có giấy phép phòng cháy chữa cháy. Vậy luật sư cho hỏi giấy phép phòng cháy chữa cháy là gì, cách xin như thế nào? Cảm ơn Luật sư”.

[GIẢI ĐÁP] Ai là người có quyền lực cao nhất Việt Nam

[GIẢI ĐÁP] Ai là người có quyền lực cao nhất Việt Nam

Việt Nam là một nước xã hội chủ nghĩa, có hệ thống chính trị đặc thù, không giống với mô hình của các nước tư bản khác. Cụ thể, trong hệ thống chính trị Việt Nam, Đảng Cộng sản Việt Nam giữ vai trò lãnh đạo Nhà nước và xã hội, chịu trách nhiệm trực tiếp trước Nhân dân trong mọi quyết sách của mình. Vậy ai là người có quyền lực cao nhất Việt Nam? Tổng Bí thư và Chủ tịch nước ai cao hơn? Trong bài viết này, Luật Dragon sẽ giải đáp cho bạn A-Z thắc mắc trên.

[GIẢI ĐÁP] 1500 đô là bao nhiêu tiền Việt?

[GIẢI ĐÁP] 1500 đô là bao nhiêu tiền Việt?

Bạn có biết 1500 đô là bao nhiêu tiền việt không? Bạn có muốn biết đổi tiền đô la Mỹ ở đâu tại Việt Nam để được giá cao và hợp pháp không? Nếu bạn cũng đang thắc mắc những câu hỏi này, hãy đọc bài viết sau của Luật Dragon để tìm hiểu nhé.

0239 là mạng gì? Phát hiện đầu số 0239 lừa đảo nên làm gì?

0239 là mạng gì? Phát hiện đầu số 0239 lừa đảo nên làm gì?

Bạn nhận được cuộc gọi từ đầu số 0239 và thắc mắc không biết số này từ đâu không? Bạn không biết 0239 là mạng gì, có phải lừa đảo không? Trong bài viết này, Luật Dragon sẽ giải đáp tới bạn chi tiết về đầu số 0239 và cách phòng tránh bị lừa đảo qua điện thoại hiệu quả nhất.

Văn phòng thừa phát lại: Khái niệm, công việc và điều kiện mở

Văn phòng thừa phát lại: Khái niệm, công việc và điều kiện mở

Bạn có biết văn phòng thừa phát lại là gì không? So với công chứng, chế định thừa phát lại khá mới mẻ bởi được thí điểm lần đầu vào năm 2009 tại TP.HCM và được nhân rộng phổ biến tại cả nước vào năm 2013. Mãi đến năm 2020, chế định này mới được quy định chính thức bởi Nghị định 08/2020/NĐ-CP của Chính phủ. Vậy văn phòng thừa phát lại có chức năng và vai trò gì trong xã hội? Trong bài viết dưới đây, Luật Dragon sẽ giải đáp cho bạn tất tần tật những thắc mắc này.

[GIẢI ĐÁP] 8936 là mã vạch của nước nào?

[GIẢI ĐÁP] 8936 là mã vạch của nước nào?

Chúng ta thường thấy những dãy số và vạch đen trắng trên sản phẩm mà chúng ta mua, nhưng bạn có bao giờ tự hỏi rằng những con số này mang ý nghĩa gì và làm thế nào để giải mã chúng? Bạn vô tình thấy sản phẩm có đầu số 8936 và không biết đây là mã vạch của nước nào?

[Giải đáp] Căn cứ vào đâu để xác định tội phạm?

[Giải đáp] Căn cứ vào đâu để xác định tội phạm?

Tội phạm là một khái niệm pháp lý được dùng để chỉ những người thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, gây thiệt hại cho xã hội, nhà nước và cá nhân. Tuy nhiên, không phải mọi hành vi vi phạm pháp luật đều là tội phạm. Vậy căn cứ vào đâu để xác định tội phạm? Các yếu tố cấu thành tội phạm là gì? Bài viết này Luật Dragon sẽ giải đáp toàn bộ những thắc mắc trên cho bạn.

Sở Ngoại vụ là gì? Sở Ngoại vụ có chức năng nhiệm vụ gì?

Sở Ngoại vụ là gì? Sở Ngoại vụ có chức năng nhiệm vụ gì?

So với các Sở, ngành khác như: Nông nghiệp - PTNT, Tài nguyên Môi trường, Công An, Quân sự,... ở tỉnh thì Sở Ngoại vụ thường ít được nhiều người biết hơn. Đây là một cơ quan Nhà nước có chức năng vô cùng quan trọng công tác đối ngoại, bảo hộ công dân, giao lưu quốc tế,... của tỉnh.

phone phone phone