Cải tạo không giam giữ là một trong những hình phạt chính đối với người phạm tội mà Bộ luật Hình sự 2015 đưa ra. Hình phạt này nặng hơn hình phạt tiền và hình phạt cảnh cáo, nhưng nhẹ hơn hình phạt tù. Vậy nó là gì? Có gì khác so với án treo? Cải tạo không giam giữ có được đi làm không? Bài viết này, Luật Dragon sẽ giúp bạn trả lời những câu hỏi trên.

1. Cải tạo không giam giữ là gì?

Cải tạo không giam giữ (tiếng anh là "Probation") là một trong những hình phạt chính đối với người phạm tội ít nghiêm trọng và Tòa xét thấy không cần thiết phải cách ly ra khỏi xã hội. Trong đó, người vi phạm pháp luật sẽ không bị phạt tù, thay vào đó sẽ được tại ngoại và chịu sự quản lý bởi cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội tại địa phương.

Nếu so sánh với phạt tù, phạt hành chính và cảnh cáo thì nó có mức độ hình phạt nhẹ hơn phạt tù và nặng hơn phạt hành chính/cảnh cáo.

Cụ thể, tại Điều 36, Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017, hình phạt Cải tạo không giam giữ được quy định như sau:

"Điều 36. Cải tạo không giam giữ

1. Cải tạo không giam giữ được áp dụng từ 06 tháng đến 03 năm đối với người phạm tội ít nghiêm trọng, phạm tội nghiêm trọng do Bộ luật này quy định mà đang có nơi làm việc ổn định hoặc có nơi cư trú rõ ràng nếu xét thấy không cần thiết phải cách ly người phạm tội khỏi xã hội.

Nếu người bị kết án đã bị tạm giữ, tạm giam thì thời gian tạm giữ, tạm giam được trừ vào thời gian chấp hành hình phạt cải tạo không giam giữ, cứ 01 ngày tạm giữ, tạm giam bằng 03 ngày cải tạo không giam giữ.

2. Tòa án giao người bị phạt cải tạo không giam giữ cho cơ quan, tổ chức nơi người đó làm việc, học tập hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người đó cư trú để giám sát, giáo dục. Gia đình người bị kết án có trách nhiệm phối hợp với cơ quan, tổ chức hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã trong việc giám sát, giáo dục người đó.

3. Trong thời gian chấp hành án, người bị kết án phải thực hiện một số nghĩa vụ theo các quy định về cải tạo không giam giữ và bị khấu trừ một phần thu nhập từ 05% đến 20% để sung quỹ nhà nước. Việc khấu trừ thu nhập được thực hiện hàng tháng. Trong trường hợp đặc biệt, Tòa án có thể cho miễn việc khấu trừ thu nhập, nhưng phải ghi rõ lý do trong bản án.

Không khấu trừ thu nhập đối với người chấp hành án là người đang thực hiện nghĩa vụ quân sự.

4. Trường hợp người bị phạt cải tạo không giam giữ không có việc làm hoặc bị mất việc làm trong thời gian chấp hành hình phạt này thì phải thực hiện một số công việc lao động phục vụ cộng đồng trong thời gian cải tạo không giam giữ.

Thời gian lao động phục vụ cộng đồng không quá 04 giờ trong một ngày và không quá 05 ngày trong 01 tuần.

Không áp dụng biện pháp lao động phục vụ cộng đồng đối với phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 06 tháng tuổi, người già yếu, người bị bệnh hiểm nghèo, người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng.

Người bị kết án cải tạo không giam giữ phải thực hiện những nghĩa vụ quy định tại Luật thi hành án hình sự."

>>> Tham khảo: Chi phí thuê luật sư hình sự để được luật sư bảo vệ khi đang gặp các vấn đề hình sự.

2. Phân biệt án treo và cải tạo không giam giữ

Án treo và cải tạo không giam giữ là hai hình phạt chính có điểm chung là không buộc người bị kết án phải cách li khỏi xã hội mà giao cho các cơ quan chính quyền địa phương để quản lý, giáo dụ. Tuy nhiên, hai hình phạt này cũng có những điểm khác biệt như sau:

Nhìn chung, đây là hình phạt nhẹ hơn án treo. Án treo được áp dụng cho những người phạm tội có yếu tố giảm nhẹ hoặc miễn trách nhiệm hình sự. Án treo có thể bị thu hồi và thay bằng hình phạt tù nếu người bị kết án vi phạm các quy định về chấp hành án hoặc phạm tội mới trong thời gian chấp hành án.

3. Cải tạo không giam giữ có được đi làm không?

Theo quy định của luật, người bị kết án cải tạo không giam giữ có được đi làm tại nơi làm việc tại xã phường nơi mình cư trú. Hàng tháng, người bị phạt sẽ phải khấu trừ thu nhập từ 05% - 20% hàng tháng để nộp vào ngân sách nhà nước.Trong một số trường hợp đặc biệt, Tòa Án có thể miễn khoản khấu trừ này, tuy nhiên phải ghi rõ lý do trong hồ sơ bản án.

Nếu người bị kết án không có việc làm hoặc bị mất việc làm trong thời gian chấp hành hình phạt này thì phải tcó nghĩa vụ thực hiện công việc lao động công ích trong thời gian bị cải tạo. Thời gian lao động phục vụ cộng đồng không kéo dài quá 4h/ngày và không quá 5 ngày/tuần.

Kết luận 

Cải tạo không giam giữ là một trong những hình phạt chính đối với người phạm tội mà Bộ luật Hình sự 2015 quy định. Hình phạt này có mục đích giáo dục, cải tạo người phạm tội là chủ yếu. Cụ thể, người bị kết án không phải cách li khỏi xã hội, thay vào đó sẽ được giao cho cơ quan nhà nước giám sát, giáo dục. Người bị kết án cải tạo không giam giữ được đi làm, những phải khấu trừ một phần thu nhập để sung quỹ nhà nước và có nghĩa vụ thực hiện công việc lao động công ích nếu không có việc làm hoặc bị mất việc làm trong quá trình chấp hành án phạt.

>>> Xem thêm: Luật sư hình sự nổi tiếng tại Hà Nội

Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cải tạo không giam giữ là gì và các quy định liên quan. Nếu bạn có thắc mắc hoặc cần tư vấn về các vấn đề pháp lý, bạn có thể liên hệ với Công ty Luật Dragon tại:

Công ty Luật Dragon – Hotline: 1900.599.979

Email: dragonlawfirm@gmail.com

Facebook: https://www.facebook.com/vanphongluatsudragon

Văn phòng Luật sư tại Hà Nội: Phòng 14.6, Tầng 14, Tòa nhà Vimeco, đường Phạm Hùng, Q. Cầu Giấy, Hà Nội.

Văn phòng Luật sư tại Long Biên: số 24 ngõ 29 Phố Trạm, Long Biên, Hà Nội.

Văn Phòng Luật Sư tại Hải Phòng: Số 102, lô 14 đường Lê Hồng Phong, quận Hải An, TP Hải Phòng.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

1. Án treo và cải tạo không giam giữ hình phạt nào nặng hơn?

Án treo là hình phạt nặng hơn cải tạo không giam giữ, vì "Án treo" là biện pháp hình sự miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện, đặt ra một thời gian thử thách - trong thời gian này, nếu người bị án treo phạm tội mới, họ sẽ phải chịu án tù giam, hình phạt nặng hơn so với biện pháp "Cải tạo không giam giữ".

2. Cải tạo không giam giữ có phải là tiền án?

Cải tạo khon giảm là tiền án vì "Cải tạo không giam giữ" là một trong số các hình thức phạt chính trong hệ thống pháp luật hình sự và đã được quy định tại Khoản 1, Điều 32 của Bộ Luật hình sự năm 2015, do đó, nó sẽ được tính vào tiền án của người bị kết án.