Trong quá trình giải quyết ly hôn, việc chia tài sản chung là một trong những vấn đề gây tranh cãi và phức tạp nhất. Vậy luật chia tài sản sau ly hôn hiện nay quy định như thế nào? Những nguyên tắc nào được áp dụng khi chia tài sản? Ai có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn?

Cơ sở pháp lý về luật chia tài sản sau ly hôn

Hiện nay, pháp luật Việt Nam không ban hành riêng một đạo luật có tên gọi cụ thể là “luật chia tài sản sau ly hôn”. Tuy nhiên, các quy định liên quan được thể hiện trong:

• Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, đặc biệt tại Mục 1 Chương IV quy định về chia tài sản khi ly hôn.

• Thông tư liên tịch số 01/2016/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-BTP, hướng dẫn nguyên tắc giải quyết tài sản khi vợ chồng ly hôn.

• Các văn bản hướng dẫn liên quan của Tòa án Nhân dân Tối cao, Bộ Tư pháp và Viện Kiểm sát nhân dân tối cao.

Nguyên tắc chia tài sản sau ly hôn theo quy định mới

Thỏa thuận chia tài sản là ưu tiên hàng đầu

Theo pháp luật, khi ly hôn, hai vợ chồng có quyền tự thỏa thuận việc phân chia tài sản chung. Việc thỏa thuận này có thể được thực hiện bằng văn bản hoặc thông qua trung gian như luật sư, công chứng viên.

Nếu hai bên đạt được thỏa thuận rõ ràng và không trái với quy định pháp luật, Tòa án sẽ công nhận kết quả thỏa thuận đó và không can thiệp thêm.

Tòa án chia tài sản theo luật định nếu không thỏa thuận được

Trong trường hợp vợ chồng không đạt được thỏa thuận hoặc thỏa thuận bị vô hiệu, Tòa án sẽ áp dụng chế độ tài sản theo luật định để chia tài sản chung. Khi đó, các nguyên tắc sau sẽ được áp dụng:

• Tài sản chung được chia đôi, nhưng không tuyệt đối 50/50. Tòa án sẽ xem xét đến các yếu tố như:

  • Hoàn cảnh kinh tế, xã hội của mỗi bên.

  • Công sức đóng góp của vợ/chồng vào việc tạo lập tài sản.

  • Lỗi vi phạm nghĩa vụ vợ chồng, nếu có.

  • Quyền lợi của con chung, đặc biệt là con chưa thành niên hoặc người mất năng lực hành vi dân sự.

• Giá trị tài sản được xác định theo giá thị trường tại thời điểm xét xử sơ thẩm, đảm bảo tính khách quan và thực tế.

• Tài sản riêng của mỗi bên sẽ không được đưa vào phân chia, trừ trường hợp tài sản riêng đã nhập vào tài sản chung hoặc không chứng minh được nguồn gốc rõ ràng.

Một số trường hợp đặc biệt khi chia tài sản ly hôn

Tài sản chung đầu tư vào kinh doanh

Khi tài sản chung được đầu tư vào hoạt động sản xuất, kinh doanh, việc chia tài sản cần đảm bảo:

• Lợi ích hợp pháp của người không kinh doanh (thường là vợ/chồng ở nhà nội trợ).

• Duy trì khả năng kinh doanh của người đang trực tiếp quản lý, điều hành.

Trong một số trường hợp, Tòa án có thể chưa chia tài sản kinh doanh ngay, mà chỉ chia lợi nhuận hoặc định giá bằng tiền, để không làm gián đoạn hoạt động.

Tài sản gắn với quyền sử dụng đất

Tài sản gắn liền với quyền sử dụng đất là một trong những tài sản có giá trị lớn, do đó việc chia thường gây ra tranh cãi. Khi giải quyết, Tòa án sẽ căn cứ vào:

• Tên người đứng trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

• Nguồn gốc đất: được tặng riêng hay mua chung?

• Quá trình sử dụng, đóng góp của các bên vào việc tạo lập, cải tạo đất đai và tài sản gắn liền với đất.

Trong nhiều trường hợp, quyền sử dụng đất có thể được chia bằng cách một bên nhận đất và thanh toán phần chênh lệch giá trị cho bên còn lại.

Nghĩa vụ tài sản với người thứ ba

Nếu vợ chồng có nghĩa vụ về tài sản với người thứ ba, Tòa án sẽ xem xét để đưa người đó vào vụ kiện với tư cách người có quyền và nghĩa vụ liên quan. Tài sản dùng để bảo đảm nghĩa vụ tài chính cũng sẽ được cân nhắc khi chia tài sản chung.

Ai có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn?

Căn cứ theo Điều 51 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, các chủ thể có quyền yêu cầu ly hôn gồm:

• Vợ hoặc chồng hoặc cả hai cùng yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn.

• Người thân thích (cha mẹ, anh em...) trong trường hợp một bên bị bệnh tâm thần, mất năng lực hành vi dân sự và là nạn nhân của bạo lực gia đình.

Đặc biệt lưu ý: Người chồng không được quyền yêu cầu ly hôn khi vợ đang mang thai, sinh con hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi, nhằm bảo vệ quyền lợi và tâm lý của phụ nữ và trẻ nhỏ.

Lưu ý khi chia tài sản sau ly hôn

• Luôn kiểm kê rõ ràng toàn bộ tài sản, bao gồm tài sản chung và tài sản riêng.

• Có thể nhờ đến luật sư hôn nhân hoặc tổ chức pháp lý chuyên môn để tư vấn, định giá và đại diện tại Tòa.

• Luôn cân nhắc yếu tố con cái, đặc biệt khi con chưa thành niên hoặc phụ thuộc.

Việc nắm rõ luật chia tài sản sau ly hôn sẽ đảm bảo quá trình ly hôn diễn ra công bằng, minh bạch và ít tổn thương hơn. Với tính chất phức tạp về pháp lý và tình cảm, bạn nên tìm đến sự hỗ trợ của các đơn vị tư vấn luật chuyên nghiệp.

Công Ty Luật Dragon là lựa chọn hàng đầu nếu bạn đang tìm kiếm một công ty luật sư uy tín tại Hà Nội. Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, tận tâm và thấu hiểu pháp luật hôn nhân gia đình, Dragon đã trở thành công ty luật sư uy tín nhất Hà Nội trong việc tư vấn, bảo vệ quyền lợi cho khách hàng trong các vụ việc ly hôn và chia tài sản.

Thông tin liên hệ:

Công ty Luật Dragon

• Địa chỉ: Phòng 08 tầng 09 toà nhà VINACONEX DIAMOND TOWER, số 459C Bạch Mai, phường Bạch Mai, thành phố Hà Nội.

• Hotline: 098.301.9109

• Website: congtyluatdragon.com

• Email: dragonlawfirm@gmail.com