1. Tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa là gì?

Tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa là sự bất đồng về quyền và nghĩa vụ giữa các bên tham gia trong hợp đồng. Các tranh chấp này có thể xuất phát từ việc thực hiện hoặc không thực hiện đầy đủ quyền và nghĩa vụ được thỏa thuận trong hợp đồng. Ngoài ra, cũng có thể xảy ra tranh chấp về nội dung của hợp đồng, giải thích từ ngữ trong hợp đồng, quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng, thực hiện hợp đồng, sửa đổi, bổ sung hoặc chấm dứt hợp đồng.

Dưới đây là các đặc điểm của tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa:

- Có sự vi phạm hợp đồng mua bán hàng hóa.

- Có thiệt hại về tài sản của bên bị vi phạm.

- Có quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm hợp đồng và thiệt hại vật chất xảy ra.

- Có lỗi của bên vi phạm.

Ở Việt Nam, việc hòa giải tranh chấp hợp đồng được coi trọng. Các bên phải tự thương lượng, hòa giải với nhau khi phát sinh tranh chấp. Khi thương lượng, hòa giải bất thành, mới đưa ra tòa án hoặc trọng tài giải quyết. Ngay tại tòa án, các bên vẫn có thể tiếp tục hòa giải với nhau.

>>> Xem thêm: Giải quyết tranh chấp hợp đồng đặt cọc

2. Nguyên nhân xảy ra tranh chấp trong hợp đồng mua bán hàng hóa

Trong quá trình giao dịch thương mại, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hóa. Một số nguyên nhân chính có thể kể đến như:

Điều khoản thiếu sót, không rõ ràng: Một nguyên nhân phổ biến gây tranh chấp là do các bên trong hợp đồng không đặt ra các điều khoản rõ ràng, hoặc có những điều khoản thiếu sót trong việc tiến hành ký kết. Điều này có thể dẫn đến hiểu lầm, hiểu sai và tranh cãi về ý nghĩa và trách nhiệm của mỗi bên trong hợp đồng.

Bên bán không giao hàng đúng và đủ: Một nguyên nhân khác là khi bên bán không thực hiện việc giao hàng đúng như đã thỏa thuận hoặc không giao đủ hàng hóa như đã cam kết trong hợp đồng. Việc này có thể gây thiệt hại cho bên mua và dẫn đến tranh chấp liên quan đến việc bồi thường thiệt hại.

Bên mua không thanh toán đúng và đủ: Ngược lại, bên mua cũng có thể vi phạm hợp đồng khi không thanh toán đúng và đủ theo thỏa thuận. Việc bên mua không thanh toán đúng thời hạn có thể gây mất lòng tin và tranh cãi liên quan đến việc bên mua vi phạm nghĩa vụ thanh toán.

Chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân: Trong một số trường hợp, các bên chỉ quan tâm đến lợi nhuận và lợi ích cá nhân của mình mà bất chấp việc vi phạm và phá vỡ các thỏa thuận đã được ký kết. Sự không chấp nhận và tuân thủ các điều khoản của hợp đồng có thể tạo ra mâu thuẫn và phức tạp hóa quá trình giao dịch.

Tranh chấp liên quan đến chủ thể ký kết hợp đồng: Trong một số trường hợp, tranh chấp có thể phát sinh khi một trong các bên đại diện ký kết hợp đồng không có thẩm quyền hoặc không đủ thẩm quyền để đưa ra quyết định. Trường hợp này có thể dẫn đến vô hiệu hoặc hủy bỏ hợp đồng.

Tranh chấp do vi phạm tiến độ giao hàng: Nếu bên bán không giao hàng đúng thời hạn đã thỏa thuận, điều này có thể gây tranh cãi và thiệt hại về mặt kinh tế cho bên mua.

Tranh chấp do hàng hóa không đầy đủ chất lượng, số lượng: Việc bên bán giao hàng không đúng số lượng, không đảm bảo chất lượng hoặc không đủ theo cam kết trong hợp đồng có thể dẫn đến tranh chấp. Hàng hóa không đạt yêu cầu có thể gây thiệt hại và mất lòng tin của bên mua.

Ngoài những nguyên nhân trên, còn có các nguyên nhân khách quan khác như những biến động về giá cả, tỷ giá hoặc sự kiện bất khả kháng như thiên tai, cháy nổ, dịch bệnh cũng có thể dẫn đến tranh chấp trong quá trình giao dịch.

Tranh chấp trong hợp đồng mua bán hàng hóa có thể làm ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa các bên, gây gián đoạn công việc và tốn kém thêm thời gian và chi phí cho các bên. Trong trường hợp không thể đạt được sự thỏa thuận, tranh chấp có thể được đưa ra tại Tòa án hoặc thông qua Trung tâm Trọng tài để giải quyết.

3. Giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán hàng hoá

Các hướng giải quyết khi xảy ra tranh chấp hợp đồng hàng hoá.

Khi xảy ra tranh chấp trong hợp đồng mua bán hàng hóa, Luật Thương mại 2005 quy định rằng có 4 phương pháp để giải quyết tranh chấp như sau:

Giải quyết tranh chấp bằng thương lượng

Phương pháp này cho phép các bên tự thương lượng với nhau để tìm ra phương án giải quyết tốt nhất. Tuy nhiên, không có cam kết pháp lý về việc tuân thủ kết quả thương lượng, do đó, rủi ro có bên cố ý không thực hiện nghĩa vụ theo thỏa thuận thương lượng không được loại trừ.

Giải quyết tranh chấp bằng hòa giải

Hòa giải thương mại là phương pháp giải quyết tranh chấp thương mại do các bên thỏa thuận và được hòa giải viên thương mại làm trung gian hòa giải hỗ trợ. Trong quá trình hòa giải, các bên tranh chấp có thể lựa chọn trung tâm hòa giải và quy tắc hòa giải. Hòa giải viên thương mại sẽ đưa ra đề xuất giải quyết tranh chấp và thời gian, địa điểm hòa giải cũng do các bên hoặc hòa giải viên thương mại quyết định.

Giải quyết tranh chấp bằng Trọng tài thương mại

Trọng tài thương mại là phương pháp giải quyết tranh chấp do các bên thỏa thuận và đưa tranh chấp ra trung tâm Trọng tài giải quyết và phán quyết. Quá trình giải quyết tranh chấp được tiến hành theo quy định của Luật Trọng tài thương mại 2010. Phán quyết của trọng tài có giá trị thi hành ngay và được coi là chung thẩm.

Giải quyết tranh chấp bằng Tòa án

Phương pháp này yêu cầu các bên tham gia giải quyết tranh chấp thông qua cơ quan tòa án với sự tham gia của thẩm phán. Việc giải quyết tranh chấp tại tòa án tuân theo quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, với trình tự và thủ tục nghiêm ngặt. Quyết định hoặc bản án của tòa án về vụ tranh chấp có thể bị buộc thực hiện bằng cưỡng chế nếu các bên không tuân thủ tự nguyện. Việc cưỡng chế thi hành án được thực hiện bởi bộ máy cưỡng chế.

Đây là 4 phương pháp giải quyết tranh chấp trong hợp đồng mua bán hàng hóa theo quy định của Luật Thương mại 2005. Các bên có quyền lựa chọn phương pháp phù hợp và tuân thủ quy định của phương pháp được chọn.

Trên đây là một vài quy định pháp luật liên quan đến việc giải quyết các tranh chấp phát sinh tại các hợp đồng mua bán hàng hóa và các vấn đề có liên quan như thẩm quyền hay hướng giải quyết cụ thể khi có tranh chấp.

Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề trên, hãy liên hệ với Luật Dragon để được tư vấn cụ thể tại: