Hiện nay, giá nhà ở thương mại ngày càng tăng cao và nhà ở xã hội trở thành giải pháp an cư phù hợp cho người có thu nhập thấp, cán bộ công chức, người lao động tại các khu công nghiệp… Tuy nhiên, không phải ai cũng thuộc những đối tượng được mua nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật. Việc hiểu đúng về các nhóm đối tượng, điều kiện và thủ tục sẽ giúp người dân tránh sai sót trong quá trình nộp hồ sơ, đồng thời đảm bảo quyền lợi khi tham gia chương trình hỗ trợ nhà ở của Nhà nước.

Dưới đây, Công ty Luật Dragon sẽ tư vấn pháp luật chi tiết, giúp bạn đọc nắm rõ các quy định liên quan đến việc mua, thuê và thuê mua nhà ở xã hội theo pháp luật hiện hành.

Căn cứ pháp lý về nhà ở xã hội

Quy định về nhà ở xã hội hiện nay được điều chỉnh chủ yếu bởi:

• Luật Nhà ở năm 2014 (đã được sửa đổi, bổ sung)

• Nghị định số 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ về phát triển và quản lý nhà ở xã hội

• Nghị định số 49/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 100/2015/NĐ-CP

• Các văn bản hướng dẫn của Bộ Xây dựng và các quy định cụ thể tại từng địa phương

Các văn bản này quy định cụ thể về chính sách phát triển nhà ở xã hội, điều kiện được hưởng, nhóm đối tượng đủ điều kiện mua, thuê hoặc thuê mua nhà ở xã hội, cũng như trình tự thủ tục thực hiện.

Những đối tượng được mua nhà ở xã hội theo quy định pháp luật

Theo Điều 49 Luật Nhà ở 2014, các nhóm đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội gồm:

Người có công với cách mạng

Đây là nhóm đối tượng được ưu tiên hàng đầu, bao gồm những người có công theo Pháp lệnh ưu đãi người có công, thân nhân liệt sĩ, thương binh, bệnh binh… Nhóm này có thể được mua, thuê hoặc thuê mua nhà ở xã hội tùy theo điều kiện cụ thể của từng dự án.

Hộ nghèo và cận nghèo ở khu vực nông thôn

Những hộ gia đình có thu nhập thấp, thuộc diện hộ nghèo hoặc cận nghèo theo chuẩn của Nhà nước được phép mua, thuê hoặc thuê mua nhà ở xã hội. Đây là chính sách nhằm hỗ trợ người dân ở khu vực nông thôn cải thiện điều kiện nhà ở.

Người thu nhập thấp, hộ nghèo, cận nghèo ở đô thị

Đây là nhóm chiếm tỷ lệ lớn trong các dự án nhà ở xã hội tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng… Họ được mua nhà ở xã hội nếu đáp ứng các điều kiện về thu nhập và chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình.

Người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp

Những người lao động này thường không có điều kiện để sở hữu nhà ở tại khu vực thành phố do thu nhập hạn chế. Việc được mua nhà ở xã hội giúp họ có nơi an cư ổn định, yên tâm làm việc lâu dài.

Sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân trong cơ quan, đơn vị thuộc công an nhân dân và quân đội nhân dân

Nhóm này bao gồm lực lượng vũ trang đang phục vụ, chưa có nhà ở hoặc có nhà ở nhưng diện tích bình quân thấp hơn quy định của Nhà nước.

Cán bộ, công chức, viên chức

Là những người hưởng lương từ ngân sách nhà nước, đang làm việc trong các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập… Nếu chưa có nhà ở hoặc có nhưng diện tích ở thấp, họ thuộc nhóm đủ điều kiện mua nhà ở xã hội.

Hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất và phải giải tỏa, chưa được bồi thường bằng nhà ở, đất ở

Những người thuộc diện giải tỏa phục vụ các dự án phát triển hạ tầng, nếu chưa có nơi ở mới, có thể được bố trí hoặc mua nhà ở xã hội theo chính sách của Nhà nước.

Điều kiện để được mua nhà ở xã hội

Để được mua nhà ở xã hội, ngoài việc thuộc một trong các nhóm đối tượng nêu trên, người mua còn phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định tại Điều 51 Luật Nhà ở 2014, gồm:

• Chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình, chưa được mua, thuê hoặc thuê mua nhà ở xã hội, hoặc chưa được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở.

• Có đăng ký hộ khẩu thường trú hoặc đăng ký tạm trú dài hạn tại tỉnh, thành phố nơi có nhà ở xã hội.

• Thu nhập không thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân thường xuyên, hoặc nằm trong chuẩn nghèo, cận nghèo do Nhà nước quy định.

• Đối với trường hợp mua, thuê mua nhà ở xã hội, người mua phải nộp hồ sơ đăng ký và được xét duyệt đủ điều kiện theo quy định của cơ quan có thẩm quyền.

Thủ tục đăng ký mua nhà ở xã hội

Quy trình cơ bản gồm các bước sau:

1. Chuẩn bị hồ sơ theo hướng dẫn (gồm đơn đăng ký, giấy tờ chứng minh đối tượng, điều kiện thu nhập, cư trú…).

2. Nộp hồ sơ tại chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội hoặc cơ quan quản lý nhà ở xã hội tại địa phương.

3. Cơ quan có thẩm quyền thẩm định, xét duyệt hồ sơ.

4. Ký hợp đồng mua bán hoặc thuê mua nhà ở xã hội sau khi được xét duyệt đủ điều kiện.

5. Thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định, bao gồm phần giá trị phải thanh toán và các chi phí khác nếu có.

Thời gian xét duyệt và công bố kết quả thường được thực hiện theo từng đợt, đảm bảo công khai, minh bạch và đúng đối tượng.

Một số lưu ý pháp lý khi mua nhà ở xã hội

• Người mua không được chuyển nhượng nhà ở xã hội trong thời hạn tối thiểu 5 năm kể từ thời điểm ký hợp đồng mua bán.

• Nếu muốn bán lại sau 5 năm, người mua phải thực hiện theo trình tự và ưu tiên bán lại cho Nhà nước hoặc chủ đầu tư.

• Việc cho thuê, cho thuê lại hoặc sử dụng sai mục đích có thể bị thu hồi theo quy định pháp luật.

• Khi có tranh chấp liên quan đến quyền mua, thuê mua hoặc chuyển nhượng nhà ở xã hội, các bên có thể khởi kiện tại Tòa án hoặc yêu cầu luật sư tư vấn, bảo vệ quyền lợi.

Chính sách nhà ở xã hội là một trong những chính sách an sinh quan trọng của Nhà nước nhằm hỗ trợ người dân có thu nhập thấp và các nhóm đối tượng đặc thù ổn định chỗ ở. Việc nắm rõ những đối tượng được mua nhà ở xã hội, điều kiện và quy trình thực hiện sẽ giúp người dân chủ động trong kế hoạch mua nhà, tránh sai sót pháp lý và bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.

Nếu bạn cần được tư vấn chi tiết hơn về điều kiện, hồ sơ, thủ tục mua nhà ở xã hội, hoặc các vấn đề pháp lý liên quan đến nhà ở, đất đai, vui lòng liên hệ Công ty Luật Dragon – công ty luật sư uy tín tại Hà Nội, chuyên cung cấp dịch vụ thuê luật sư giỏi tại Hà Nội để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng.

📍 Địa chỉ: Công ty Luật Dragon – Phòng 08 tầng 09 tòa nhà VINACONEX DIAMOND TOWER, số 459C Bạch Mai, phường Bạch Mai, Hà Nội
📞 Hotline: 1900.599.979 / 0974422331
🌐 Website: https://congtyluatdragon.com